انواع قراردادکار وماده قوانین آن

انواع قرارداد کار از نظر مدت

قرارداد‌های کار از نظر مدت قرارداد به سه دسته تقسیم می‌شوند:

 

قرارداد با مدت نامحدود

قرارداد با مدت محدود (موقت)

قرارداد کار معین

انواع قرارداد از نظر ساعت کار

قرارداد تمام وقت

قرارداد پاره وقت؛ کارکنان پاره وقت یا نیمه وقت نیز از هر نظر مشمول قانون کار هستند.

مدت قرارداد

در قرارداد کار می‌توان مدتی را (حداکثر یک ماه برای کارگران ساده و نیمه‌ماهر و سه ماه برای کارگران ماهر و متخصص) به‌عنوان دوره آزمایشی پیش‌بینی کرد. توجه داشته باشید که این مدت دوره آزمایشی فقط در قراردادهای نامحدود قابل اجراست.

در صورتی‌که قرارداد موقت، به موقع تمدید یا تجدید نشود و کارگر به کار خود ادامه دهد، می‌تواند مدعی شود که قرارداد جدید شفاها تمدید شده و در صورت اقامه دعوا، تشخیص با مراجع حل اختلاف است.

تمدید یا تجدید قرارداد با مدت محدود ولو به دفعات، موجب دائمی‌شدن قرارداد نیست.

در خصوص توافقات کارگر و کارفرما در قرارداد لازم به ذکر است که هرگونه توافقی بین کارگر و کارفرما در قرارداد کار یا بعد از آن در صورتی معتبر و نافذ است که مغایر قانون نباشد و مزایایی کمتر از قانون برای کارگر تعیین نکرده باشد. این موضوع جزو قواعد آمره قانون است.

تکالیف کارفرما در قبال کارگر در بدو استخدام

هر کارگری که به استخدام در می‌آید:

۱-     باید از همان ابتدا بیمه شود.

۲-    مزد او به ازای کار تمام وقت کمتر از حداقل مزد قانونی نباشد (در واحدهایی که دارای طرح طبقه‌بندی مشاغل هستند تعیین مزد کارگر براساس شغلی که برای آن استخدام شده با توجه به جدول مزد طرح تعیین می‌شود.

)

3-   سایر مزایای قانونی (کمک هزینه مسکن، بن و حق اولاد) در مورد وی برقرار شود و سایر تکالیفی که در قانون حسب مورد مقرر شده رعایت شود.

از نظر اصول حقوقی، قواعد آمره به قواعد و مقرراتی گفته می‌شود که هرگونه توافق بر خلاف آنها مجاز نبوده و باطل است. به عبارت دیگر، طرفین ولو با رضایت کامل نمی‌توانند برخلاف این قواعد توافقی کنند. همچنین اشاره کردیم که قانون کار از جمله این قوانین است. از مصادیق قواعد آمره در قانون کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱-     رعایت حداقل مزد (ماده ۴۲)

۲-    بیمه کردن کارگران (ماده ۱۴۸)

3-   رعایت حداکثر ساعت کار در هفته (ماده ۵۱)

۴-    اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل در کارگاه (ماده۴۹)

۵-    رعایت مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار توسط کارگر و کارفرما (ماده ۹۵ و تبصره ۲)

۶-    الزام به تعطیل یک روز در هفته (ماده ۶۲ وتبصره ۱)

شرایط خاتمه قرارداد کار

۱-     فوت کارگر        

۲-    بازنشستگی کارگر

3-   از کار افتادگی کلی (یعنی حالتی که طبق نظر کمیسیون پزشکی تامین اجتماعی کارگر بیش از ۶۶درصد از توانایی خود را برای کار از دست بدهد)

۴-    اتمام مدت قرارداد (در صورتی که به‌صورت ضمنی یا صریح تجدید نشود)

۵-    پایان کار در قراردادهایی که مربوط به کار معین است.

۶-    استعفای کارگر

7-    فسخ قرارداد به نحوی که در متن قرارداد پیش‌بینی شده است (در خصوص قراردادهای نامحدود و مشروط به عدم مخالفت با قانون)

۸-   کاهش تولید و تغییرات ساختاری در اثر شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و لزوم تغییرات گسترده در فناوری مطابق با ماده ۹ قانون تسهیل و نوسازی.